Πώς μπορώ να βοηθήσω το παιδί μου να μάθει να κοιμάται μόνο του;
Οι περισσότεροι γονείς συναντούν αντίσταση από το παιδί όταν αυτό καλείται να μάθει να κοιμάται μόνο του. Παρά τις δυσκολίες, είναι σημαντικό το παιδί να μάθει να κοιμάται στο δικό του δωμάτιο από νωρίς καθώς αυτό μακροπρόθεσμα θα βοηθήσει τόσο το ίδιο το παιδί και την ανεξαρτητοποίηση του, όσο και την ευημερία του ζευγαριού.
Παρακάτω παρουσιάζονται κάποιοι πρακτικοί κανόνες για τη δημιουργία υγιών συνηθειών ύπνου και για την επίλυση συχνών σχετικών προβλημάτων.
Σταθερότητα
Τα παιδιά χρειάζονται σταθερότητα σε πολλούς τομείς και ο ύπνος είναι σίγουρα ένας από αυτούς. Η θεσμοθέτηση μιας συγκεκριμένης ώρας κατά την οποία το παιδί πηγαίνει για ύπνο είναι εξαιρετικά σημαντική, τόσο για την αντιμετώπιση των ήδη υπαρχόντων προβλημάτων σχετικά με τον ύπνο, όσο και για την αποφυγή της δημιουργίας τους.
Μια Χαλαρωτική Ρουτίνα
Η δημιουργία μιας χαλαρωτικής ρουτίνας η οποία οδηγεί σταδιακά στον ύπνο μπορεί να είναι εξαιρετικά βοηθητική. Στόχος της ρουτίνας είναι να οριοθετήσει μια συγκεκριμένη χρονική περίοδο που επαναλαμβάνεται κάθε βράδυ πριν τον ύπνο και κατά την οποία το παιδί σταδιακά ηρεμεί και χαλαρώνει ώστε ο ύπνος να είναι ένα φυσικό επακόλουθο. Η ρουτίνα μπορεί να περιλαμβάνει ήρεμη μουσική, χαλαρωτικό μπάνιο, πλύσιμο δοντιών, ένα παραμύθι, φιλάκι και ύπνο.
Το δικό του δωμάτιο & το δικό του κρεβάτι
Το παιδί είναι σημαντικό να μάθει να κοιμάται από νωρίς στο δικό του δωμάτιο. Αυτό ωφελεί τόσο το ίδιο το παιδί όσο και την ευημερία του ζευγαριού.
Αν το παιδί μάθει να κοιμάται μαζί με τους γονείς αυξάνονται οι πιθανότητες:
- να δυσκολευτεί να αποκοιμίεται μόνο του,
- να δυσκολευτεί να κοιμάται στο δικό του δωμάτιο,
- να ξυπνάει κατά τη διάρκεια της νύχτας και να αναζητάει τους γονείς,
- να φοβάται να κοιμηθεί μόνο του,
- να βιώσει άγχος αποχωρισμού
Το Δωμάτιο: ένας ευχάριστος, χαλαρωτικός χώρος
Οι προσωπικές προτιμήσεις του παιδιού μπορούν να μας βοηθήσουν να δημιουργήσουμε ένα χώρο που θα είναι ευχάριστος και χαλαρωτικός για το συγκεκριμένο παιδί. Η χρήση φωτός νυκτός μπορεί να είναι βοηθητική κυρίως για τα παιδιά προσχολικής ηλικίας, καθώς κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου ο φόβος για το σκοτάδι είναι συνηθισμένο φαινόμενο. ΄Όταν τα μεγαλύτερα παιδιά πηγαίνουν για ύπνο, είναι βοηθητικό να κρατάμε τους πειρασμούς- όπως η τηλεόραση, τα ηλεκτρονικά παιχνίδια και τα κινητά, εκτός δωματίου.
Μικρές αλλά σταθερές αλλαγές στη συμπεριφορά των γονιών
Η αλλαγή της συμπεριφοράς των γονιών σχετικά με τον ύπνο του παιδιού μπορεί να είναι πολύ βοηθητική. Αν για παράδειγμα το παιδί σας ξυπνάει κατά τη διάρκεια της νύχτας και σας φωνάζει, και εσείς μέχρι τώρα πηγαίνατε στο δωμάτιο, του ζεσταίνατε γάλα και του διαβάζατε παραμύθια μέχρι να αποκοιμηθεί, μπορείτε σταδιακά να αλλάξετε αυτή τη συνήθεια ακολουθώντας τα παρακάτω ανά βράδυ:
- διαβάστε ένα μικρό παραμύθι για 10',
- διαβάστε ένα μικρό παραμύθι για 8',
- την επόμενη φορά απλά καθίστε μαζί του για 8',
- μειώστε κάθε βράδυ τα λεπτά που κάθεστε στο δωμάτιο,
- στη συνέχεια απλά μπείτε στο δωμάτιο χωρίς να καθίσετε,
- αργότερα μιλήστε του από την πόρτα χωρίς να μπείτε στο δωμάτιο,
- μιλήστε του από το διάδρομο χωρίς να σας δει,
- μιλήστε του από το κρεβάτι σας
Αυτή η τεχνική μαθαίνει στο παιδί να χρειάζεται σταδιακά όλο και λιγότερο την παρουσία σας για να ξανακοιμηθεί. Σε πρώτη φάση μπορεί να αντιμετωπίσετε αντίσταση αλλά με υπομονή και σταθερότητα θα μπορέσετε σταδιακά να λύσετε το πρόβλημα.
Φόβοι, φοβίες και άλλα δαιμόνια
Αν ένα παιδί, που είχε μάθει να κοιμάται μόνο του, ξαφνικά εμφανίσει αλλαγές στη συμπεριφορά του ύπνου του, είναι σκόπιμο οι γονείς να εξετάσουν την αιτία αυτής της αλλαγής. Μέσα από τη συζήτηση με το ίδιο το παιδί μπορεί να αποκαλύψουν κάποιο φόβο, άγχος ή πρόβλημα το οποίο θα πρέπει να αντιμετωπιστεί αναλόγως.
Ο γενικός στόχος είναι να ενθαρρύνονται τα παιδιά από νωρίς να αποκοιμιούνται στο δωμάτιο τους, χωρίς τη βοήθεια του γονέα. Οι γονείς είναι πιθανό να αντιμετωπίσουν αντίσταση από το παιδί κατά τη μετάβαση του από το δωμάτιο των γονιών στο δικό του. Αυτό είναι φυσικό και συνηθισμένο. Προσεγγίσετε το πρόβλημα σταδιακά και παραμείνετε υποστηρικτικοί, υπομονετικοί αλλά και σταθεροί στους κανόνες και τη ρουτίνα του ύπνου. Αν οι δυσκολίες παραμένουν για μεγάλο χρονικό διάστημα παρά τις δικές σας προσπάθειες θα είναι βοηθητικό να απευθυνθείτε σε έναν παιδοψυχολόγο.
Σκουλούδη Κορίνα
Ψυχολόγος – Παιδοψυχολόγος (MSc)